Skarga pauliańska – co to takiego?

Czym jest skarga pauliańska i kiedy należy z niej skorzystać? W ogólnym ujęciu służy ona ochronie interesów wierzyciela. Stosuje się ją wtedy, gdy inne metody odzyskania długu nie przynoszą efektów w tym także egzekucja komornicza. Kiedy wierzyciel może skorzystać z tej instytucji prawnej i jak się do tego przygotować?

Co daje wierzycielowi skarga pauliańska?

Dużą część długów udaje się spłacić w trybie polubownym. Zdarza się jednak, że ta droga nie przynosi oczekiwanych efektów. Wierzyciel może wówczas zdecydować się na skierowanie sprawy na drogę sądową. Na jego wniosek sąd wystawia tytuł egzekucyjny. Ten z kolei musi zostać opatrzony klauzulą wykonalności. W tym momencie dopiero wierzyciel otrzymuje tytuł wykonawczy, na podstawie którego może zwrócić się do komornika. Ten z kolei może wówczas przeprowadzić egzekucję. Okazuje się, że również i to działanie może nie doprowadzić do uregulowania należności. Dłużnik może np. ukrywać majątek.

Co w takiej sytuacji może zrobić wierzyciel? Należy pamiętać, że chronią go przepisy zawarte w Kodeksie cywilnym. Dzięki skardze pauliańskiej sąd może uznać bezskuteczność czynności prawnej dokonanej przez dłużnika wobec osoby wierzyciela.

Po co wnosi się skargę pauliańską?

Kiedy skarga pauliańska znajduje zastosowanie? Może być wykorzystana w sytuacji, gdy da się wykazać, że zamiarem dłużnika było pokrzywdzenie wierzyciela. Na krzywdzie wierzyciela miałaby wówczas skorzystać osoba trzecia. Zwłaszcza w sytuacji, gdy ta osoba oraz dłużnik pozostają w bliskich relacjach.Wówczas zachodzi przesłanka, że dłużnik działał świadomie na niekorzyść wierzyciela. Skargę pauliańską można zastosować również wtedy, gdy istnieją dowody na to, że osoba zadłużona działała lub zamierzała działać na niekorzyść innych wierzycieli. Celem wniesienia skargi pauliańskiej jest odzyskanie długu, którego dłużnik z różnych powodów uregulować nie chce lub nie może.

Kiedy składamy skargę pauliańską?

Wierzyciel na złożenie skargi pauliańskiej ma 6 lat od umorzenia egzekucji przez komornika. Lepiej nie zwlekać, aż roszczenie stwierdzone tytułem wykonawczym ulegnie przedawnieniu. Najlepiej, jeśli skarga będzie wnoszona co 3 lata. Dlaczego? Jeśli występują odsetki od należności głównej, wówczas po tym właśnie czasie ulegają przedawnieniu. Zatem, jeśli zastanawiamy się, czy składanie skargi pauliańskiej jest zasadne, to lepiej z niej skorzystać. Może się zdarzyć np., że materialna sytuacja dłużnika ulegnie po jakimś czasie poprawie. Wówczas będzie mógł wywiązać się ze swoich należności.

Skargę pauliańską możemy składać w momencie, gdy zostaną spełnione odpowiednie przesłanki. Punktem wyjścia jest tutaj dokonanie przez osobę zadłużoną czynności prawnej. Może to być sprzedaż wartościowej rzeczy. Najpóźniej w tym momencie powinien wiedzieć, że ma on przynajmniej jednego wierzyciela. Wierzyciel w wyniku owej czynności został pokrzywdzony, czego dłużnik ma pełną świadomość. Z kolei korzyść odnosi w tej sytuacji osoba trzecia. Zakłada się, że osoba ta znała zamiary osoby zadłużonej bądź też przy niewielkim nakładzie starań mogła się o nich dowiedzieć.

Jak się przygotować do złożenia skargi?

Składanie skargi pauliańskiej warto zacząć od udowodnienia, że miała miejsce bezskuteczna egzekucja komornicza. Należy ustalić także wartość przedmiotu sporu. Skarga powinna ponadto zawierać dane pozwanego, jak również uzasadnienie pozwu. W tym miejscu warto wskazać, w jaki sposób nastąpiło pokrzywdzenie wierzyciela. Skarga powinna być skierowana do sądu właściwego miejscu zamieszkania dłużnika. Należy ponadto uiścić stosowną opłatę, której wysokość zależy od wartości przedmiotu sporu. Do skarg warto dołączyć wniosek o zabezpieczenie owego przedmiotu. W praktyce chodzi o zakaz jego zbywania. Całość należy opatrzyć swoim podpisem.